Adenomyozis, endometrium dokusunun rahim kas tabakasına doğru büyüdüğü bir durumu ifade eder. Bu durum genellikle adet dönemi sırasında ağrılı menstrüasyon, pelvik ağrı ve bazen aşırı kanama gibi semptomlara neden olabilmektedir.
[trobsbanner]
Adenomyozis Nedir?
Rahim içi tabakası olan endometriumun, normalde rahim içinde olması gereken yerden saparak, rahim kas tabakasına doğru büyüdüğü bir durum olarak tanımlanmaktadır. Normalde endometrium, her adet döneminde oluşan doku kalınlaşması ve kanama ile atılmaktadır. Ancak andenomyozis durumunda bu dokunun bir kısmı rahim kasları arasına yerleşmektedir. Bu durum genellikle 30-50 yaşları arasındaki kadınlarda görülmektedir. Ancak her yaşta ortaya çıkabilmektedir. Adenomyozis, kesin bir nedene bağlı olmayan, ancak genetik ve hormonal nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan bir durum olarak düşünülmektedir.
Adenomyozis Neden Olur?
Bu iyi huylu kadın hastalığının neden geliştiğine dair kesin bir bilgi yoktur. Fakat bazı faktörler bu hastalığın tetiklenmesine neden olmaktadır. Bazı çalışmalara göre östrojen, progesteron, prolaktin ve folikül uyarıcı hormon dahil olmak üzere çeşitli hormonların durumu tetikleyebileceği düşünülmektedir.Nitekim östrojenin menopoz sonrasındaki düşük değerleri adenomyozda da genellikle gerilemeye neden olmaktadır. Bu hastalığın gelişmesine neden olan bazı risk faktörleri ise şu şekilde sıralanmaktadır.
- Hormonal faktörler
- Rahim kasındaki kök hücreler
- Genetik yatkınlık
- Yaş
- Büyüyen rahim duvarında ki fazladan dokular
- Doğumdan sonra oluşan rahim iltihabı
- Cerrahi müdahaleler
Adenomyozis Belirtileri Nelerdir?
Bu hastalığın belirtileri kişiden kişiye göre farklılık göstermektedir. Adenomyozis tanısı konulan bazı kadınlarda ise bu belirtilerin hiç biri yoktur. Bunun yanı sıra bazı kadınlar hafif semptomlar yaşarken diğerleri daha ciddi semptomlarla karşılaşabilmektedir. Semptom görülme sıklığı değişse de bazı yaygın belirtileri şu şekilde olmaktadır.
- Adet kanamalarının miktarının artması,
- Olması gerekenden Uzun süren adet kanamaları,
- Adetler arası kanamalar, düzensiz adet kanamaları
- Şiddetli Adet ağrıları görülmesi,
- Cinsel ilişki sırasında ağrı hissedilmesi,
- Mesane basısına bağlı sık idrara çıkma,
- Rektal basıya bağlı kabızlık görülmesi,
- Kansızlığa bağlı halsizlik, çarpıntı ve yorgunluk
- Karnınızda şişkinlik,
- Rahmin büyümesi,
- Kısırlık
Adenomyozis için Risk Faktörleri
- Daha önce rahim ameliyatı geçirmiş olmak adenomyozis riskini arttırabilmektedir.
- Birden fazla doğum yapmış olmak bu durumun gelişme riskini arttırabilmektedir.
- Doğum kontrol hapları kullanmak,
- Bazı genetik faktörler de bu durumun gelişme riskini arttırabilmektedir.
- Orta yaşlı olmak: Adenomiyozis vakalarının çoğu östrojen seviyelerine bağlı olarak 40’lı ve 50’li yaşlardaki kadınlarda görülmektedir.
Adenomyozis Çeşitleri Nelerdir?
Genellikle iki ana kategori altında incelenmektedir.
Difüz adenomyozis (yaygın)
Bu tür, endometrial hücrelerin rahim kas tabakasında daha yaygın bir şekilde dağıldığı bir durumdur. Rahim kasının geniş bir bölgesini etkileyebilmektedir. Ayrıca daha geniş alanlarda yayılmış olan endometrial dokusu içerebilmektedir. Bu tür, hastalığın en sık görülen çeşididir.
Fokal adenomyozis (odaksal)
Bu tür ise, endometrial hücrelerin rahim kas dokusuna sınırlı ve belirgin bir alan içinde odaklandığı durumdur. Bu odaklar, çoğunlukla rahim kas tabakasının belirli bir bölgesinde bulunabilmektedir. Fokal adenomyozis rahmin iç boşluğuna doğru büyüyüp bası yapabilmektedir.
Adenomyozis Teşhisi Nasıl Olur?
Bu hastalığı teşhis etmek için öncelikle bir uzman doktor tarafından yapılan fiziki muayene gerekmektedir. Jinekolog ya da kadın hastalıkları uzmanı tarafından yapılan bu muayenenin ardından semptomlara ve kişinin hastalık geçmişine bakılmaktadır. Bunların yanı sıra teşhisi yapmak için şu yöntemlerden yararlanmaktadır.
- Pelvik ultrasonografi, rahimdeki yapıları detaylı bir şekilde görmek ve incelemek için kullanılmaktadır. Fakat bu yöntem teşhis için tek başına yeterli olmayabilir
- Manyetik rezonans görüntüleme( MRI), rahmin detaylı bir kesit görüntüsünü elde etmeyi sağlamaktadır. Adenomyozis daha net bir şekilde görmek için kullanılan bir yöntemdir.
- Hastanın semptomları, tıbbi öyküsü ve fiziksel muayenesi bu hastalığın teşhisinde oldukça önemlidir. Pelvik ağrı, ağrılı adet ve aşırı adet kanaması gibi semptomlar dikkate alınmaktadır.
- Nadiren de olsa uzman doktor adenomyosisin kesin teşhisi için biyopsi yapabilmektedir.
Adenomyozis Tedavisi
Bu hastalığın tedavisi, Hastanın şikâyetlerine ve çocuk isteğinin devam edip etmediğine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Eğer belirtiler hafif ise oluşan ağrıyı azaltıcı ağrı kesiciler veya sıcak kompleks uygulamak yeterlidir. Yeterli olmadığı takdirde uygulanabilecek bazı yöntemlerde vardır. Bu yöntemlerden hormon tedavisi, myomektomi veya rahim alma ameliyatı(Histerektomi) uygulanmaktadır. Bu yöntemler bir uzman kontrolünde belirlenmektedir.
İltihap giderici ilaçlar, ağrı kesici ilaçlar,
Hormonal ilaçlar ve Hormonal olmayan ilaçlar,
Hormon tedavisi,
Myomektomi, rahim kasından adenomyozisi çıkarmak için yapılan ameliyattır.
Rahim Alınma Ameliyatı (Histerektomi), adenomyozis ilerlediği ve tedavisi olmadığı durumlarda uygulanan bir yöntemdir.
Sık Sorulan Sorular
Şiddetli ve uzun süreli kanamaya ve pelvik ağrısına neden olabilmektedir. Hayati tehlikesi yoktur.
Tedavi edilmediği takdirde kısırlığa veya hamilelik sürecine giren kadınlarda düşüğe yol açabilmektedir.
Adenomyozis de, endometriozise benzer şekilde gebe kalmada şansı azaltan bir faktördür.
